Corre corre, cabaciña

Mejuto, Eva (2006), Corre corre, cabaciña, ilust. André Letria, Pontevedra: OQO Editora, col. O (+ 3 anos) [28pp.] (ISBN: 978-84-9871-532-3).

Breve descrición do formato e contido da obra: Conto infantil que podemos clasificar como álbum ilustrado, adaptado dun conto tradicional portugués.

Presenta un formato rectangular, de pouco volume. As tapas son duras e de cantos rectos.

 Na cuberta aparece a protagonista da historia. O título está situado na parte superior do álbum, en cor marrón, simbolizando os perigos que corre.  Xoga co tamaño das palabras e do que significan, presentándoas con movemento. O nome da autora e do ilustrador corren detrás da cabaza, facendo unha simboloxía ao tema central da obra.

A contracuberta presenta a imaxe das tres personaxes secundarias, animais coas que a protagonista ten que zafar. 

Os garda páxinas destacan por un  fondo alaranxado escuro, do que sobresae unha serie de cabazas formando varias liñas con distintas expresións nas súas caras. As expresións das cabazas simbolizan os distintos momentos, ben sexan de apuro ou de felicidade, polo que pasa a protagonista ao longo da historia.  

A anteportada mostra datos como o nome da autora, ilustrador, editorial, ISBN, a colección á que pertence, etc.

A portada presenta o debuxo dunha cabaza, na parte central da páxina, rodeada por unha estela marrón, que simboliza que aínda está dentro da terra. O título do libro, Corre corre, cabaciña, en cor morrón, sitúase enriba do debuxo da cabaza, e como na cuberta, xoga co tamaño das palabras e co significado, dándolles movemento, como se escaparan correndo.

Na parte inferior esquerda, aparece o nome da autora, Eva Mejuto e do ilustrador André Letria, e indícanos que este álbum ilustrado é unha adaptación dun conto tradicional portugués. Na parte inferior dereita sitúase o nome da editorial: OQO editora.

As páxinas mostran fondos de diferentes tons alaranxados, en relación coa cor da cabaza e a intensidade do momento. As ilustracións, expresivas e rechamantes, descobren a unha avoa pequeniña, fráxil, medorenta e astuta ao mesmo tempo, fronte ás personaxes secundarias que co seu gran tamaño, intensifican  a súa ferocidade. Os trazos que presentan os debuxos son redondeados, a boca das bestas, o corpo destas, a avoa, os convidados á festa, etc.

Tamén hai que destacar que as tramas da historia continúan dunha páxina a outra, como podemos observar na seguinte imaxe.

Para a presentación da historia, comeza coa imaxe da casa da avoa, da cal, pola cheminea sae bastante fume, polo que denota que a época na que acontece é no outono, máis ben, pola árbore ao lado da casa , na que parece que aínda no caeron todas as follas.

Os textos, destacan pola cor negriña nos diálogos e no tamaño cando falan as bestas para darlle maior profundidade ao seu diálogo e o seu ton de voz.

 Os diálogos son repetitivos e facilitan a súa memorización.  Tamén xoga coa sonoridade e coa rima:

“Cabaza, cabaciña, non viches por aí unha velliña?” Utiliza diminutivos e aumentativos, como xogo para a rima, o que da lugar a un trabalinguas: “Non vin vella nin velliña, nin velliña, nin vellón, corre corre, cabaciña, corre corre, cabazón!”.

En relación as expresións das cabazas que observamos no garda páxinas é interesante destacar

estas dúas imaxes. 

En primeiro lugar, presenta  a unha avoa que irradia felicidade, tras recibir a invitación á voda da súa neta, como evidencia  eses raios que saen da avoa en tons vermellos e alaranxados. Esta simboloxía da felicidade é  representada como a proxección  do sol que emite raios de luz, enerxía e brilla con intensidade. De aí a expresión irradia felicidade.  

A segunda imaxe, aínda que non se percibe moi ben, presenta o recordo da avoa, que ten que volver a casa e das tres bestas que a están esperando polo camiño. Ese recordo é representado cun trazo pouco definido,  circular e  en espiral. Predomina a cor branca.

Este álbum ilustrado relata a historia dunha velliña que recibe a invitación á voda da súa neta. Esta deciden emprender a viaxe e polo camiño encontrase  tres bestas que a queren papar. A astucia da avoa, permítelle zafar das distintas situacións, convencendo ás bestas de que cando volva para a casa estará máis gordiña, xa que vai a un convite.  

Esta obra ten unha estrutura circular, a avoa sae da casa para ir ao convite da súa neta. No camiño encontra ás tres bestas (o lobo, o oso e o león). Ao día seguinte, volve a casa despois da voda e volve encontrar ás tres bestas (o león, o oso e o lobo).

O asunto é non ser comido, de xeito que a agudeza e a creatividade son factores importantes para conseguir o éxito  e zafarse das adversidades.

Trátase da adaptación dun conto popular portugués, que recorda ao conto de Carapuchiña vermella. Neste caso é a avoa, quen ten que visitar á neta porque vai casar. Polo camiño atopa a tres bestas depredadoras (o lobo, o oso e o león, propias da tradición oral), das que ten que zafar para que non a coman. 

Potencialidades:  A historia á de carácter repetitivo, polo que facilita a memorización. É interesante a introdución de rimas e trabalinguas así como episodios humorísticos, no que a velliña ten que meterse dentro dunha cabaza para que os depredadores no a recoñezan e poida chegar sa e salva á súa casa. É unha historia sinxela. A avoa utiliza a cabaza como disfrace para que non a recoñezan. O tema do disfrace e a cabaza asóciase ó Samaín, polo tanto é boa época para traballar cos nenos este conto. Poden facer representacións e diferentes actividades relacionadas co álbum ilustrado e a época, como baleirar as cabazas e facerlle distintas caras, facer uns disfrace de cabaza ou maquillarnos  a cara, debuxar ou moldear a súa propia cabaza, etc.

Os diálogos axilizan o ritmo da narración, tanto as imaxes coma o texto están complementados e facilitan a compresión da historia. Tamén pode ser lida de forma independente, é dicir, existe unha canción inspirada na historia Corre corre, cabaciña, na cal, de forma cantada, conta  o que acontece, utilizando as rimas e trabalinguas propios do libro. Así como o libro trátase dunha canción repetitiva e de fácil aprendizaxe. Como mostra este enlace https://www.youtube.com/watch?v=3Im2AZDcKvc.

Cantan a canción mentres van pasando as follas do libro, e podes ver que existe concordancia entre os distintos materiais. A canción presenta un ritmo lento ata que chega o trabalinguas “ non vin vella nin vellina, nin velliña nin vellón. Corre corre, cabaciña, corre corre cabazón!” onde acelera o pulso e invita ao movemento.

Tamén podemos traballar as diferentes emocións e expresións, falando cos nenos e que nos conten cales ven e aprendendo outras novas, sempre coa axuda de numerosos recursos lúdicos.