domingo, 31 de maio de 2020

Vivo en una casa malva


Díaz, T. I. (2011). Vivo en una casa malva. Ilust. Feliciano García Zecchin. Oviedo: Pintar-Pintar Editorial. [32 pp.]. (ISBN: 978-84-92964-18-5).
Descrición do formato e do contido da obra: álbum ilustrado de tapa dura, cun formato de 21 x 26 cm, con texto de Iris Díaz Trancho e ilustracións de Feliciano García Zecchin. A cuberta está formada por unha ilustración na que aparece un neno debuxando unha casa de paredes cor malva, ese neno será o protagonista que narrará a historia que imos ler. O único texto que atopamos é o título da obra e o nome da autora e do ilustrador. Na contracuberta podemos observar un gato negro que ocupa case toda a ilustración, mentres ao fondo aparece o neno entrando na casa malva. Este gato representa o perigo que axexa na rúa e que esa casa malva mantén lonxe. As gardas son planas, sen motivos e de cor malva. A portada conta co título da obra, o nome da autora e do ilustrador, así como senllas dedicatorias, o nome da ilustradora e o da editorial. Cabe destacar que todos os debuxos da obra, dende a cuberta ata a contracuberta, son en tons morados, violetas e malvas, en clara alusión ao poder simbólico destas cores, identificadas coa loita contra a violencia de xénero, tema principal da obra. Aínda que ao longo da historia non se mencione directamente, o perigo exterior representado polo gato de cor negra son os agresores que exercen violencia de xénero.
En relación co contido, ao longo das páxinas relátase unha historia en primeira persoa, polo neno protagonista que vive na Casa Malva de Gijón, un centro no que viven mulleres e nenos que necesitan fuxir dos seus fogares debido á violencia machista. Este rapaz narra dende o seu punto de vista como é o seu novo fogar e como nel se sente protexido do mundo exterior, ao aportarlle tranquilidade e paz. De xeito inocente describe cada detalle da súa habitación do centro de acollida. Ao final, na última páxina fai alusión á súa nai e como grazas a este centro ambos os dous están felices no novo fogar.
O estilo caracterízase por frases curtas e sinxelas, nas que predomina a perspectiva infantil, inzada de inocencia sobre a realidade que o rodea e a necesidade de fuxir das malas experiencias que se intúen na historia. De feito, con esta obra búscase darlle voz aos nenos e nenas de mulleres maltratadas, que sofren de igual xeito as situacións que marcan as súas vidas, así como a importancia dun fogar durante a infancia.
Potencialidades: Durante os primeiros anos de vida configúranse os marcos de referencia sobre a sociedade e o papel de cada individuo nela. Tamén é dende moi cedo que se interiorizan e reproducen roles, estereotipos e expresións de xénero, por iso lecturas como esta son moi importantes nestas idades para entender a propia realidade e a allea. É necesario formar aos máis pequenos en liberdade e igualdade e abordar cuestións como a violencia de xénero dun xeito adaptado á súa competencia, xa que é unha realidade existente e que debe terse en conta. Esta obra está indicada para nenos e nenas a partir de 6 anos, dado que, aínda que se aborda dunha forma cautelosa, require dunha certa madurez cognitiva. Traballar con lecturas deste tipo, tanto na aula coma na casa axudará a formar adultos con perspectiva de xénero e tolerantes.

xoves, 21 de maio de 2020

A que sabe a lúa?


A QUE SABE A LUA? | MICHAEL GREJNIEC | Comprar libro 9788484646259


Grejniec, Michael (2009). A que sabe a lúa?, ilust. do autor, trad. Carmen Barreiro, Pontevedra: Kalandraka, [36 pp.]. (ISBN: 978-84-8464-564-1).

Descrición do formato e contido: álbum ilustrado de Michael Grejniec, traducido ao galego por Carmen Barreiro. Na cuberta pódese ver unha lúa chea enorme con ollos e boca, debaixo dela, unha xirafa intentando tocala, enriba da lúa, o título do libro e da autora e embaixo o nome da editorial. O álbum é de tapa dura, o que o fai resistente ao uso. A súa lectura está recomendada para nenos e nenas de entre seis e oito anos.
A historia conta que había moito tempo que os animais andaban a investigar a que sabía a lúa, non sabían se era doce ou salgada, o único que querían era probar un anaco pequeno. Polas noites, miraban ansiosos para o ceo imaxinando como poderían probala. Estiraban o pescozo, as pernas e os brazos, tentando collela... Este foi precisamente o desexo dos animais deste conto. Tan só querían probar un anaquiño pero, por máis que se estiraban, non eran capaces de tocala. Un bo día, a tartaruga tivo unha idea fantástica: díxolle ao elefante que se subía encima do seu lombo igual poderían chegar onda a lúa, como non chegaban, chamaron á xirafa, pero seguían sen chegar, de maneira que chamaron pola cebra, polo león, polo raposo, polo mono e polo rato, que logrou arrincarlle un anaco e compartilo con todos seus compañeiros/as.
Dende o punto de vista da ilustración, as imaxes son a toda páxina e axudan a comprender a historia, ampliando o contido do texto. Emprega a estrutura acumulativa, xa que cada vez hai máis animais intentando chegar a lúa. O texto do libro está sobre un fondo branco, mentres que as imaxes están sobre un fondo negro. 

Potencialidades educativas: A lectura deste conto permítenos traballar contidos como a curiosidade, o afán por aprender, a solidariedade, o compañeirismo, a capacidade de compartir, o traballo en equipo, a amizade ou os soños. A estrutura acumulativa da narración propicia a memorización do relato, mentres que a disposición do texto e as imaxes favorecen o xogo de inferencia do lectorado infantil, ao adiantar visualmente as respostas ao texto. 

Recursos:
Taxi Roberto Burela (2018). A que sabe a lúa?. (Narración del cuento). Recuperado de: https://www.youtube.com/watch?v=f03MdJvFk8A&t=22s (consultado el 20/5/20)



mércores, 20 de maio de 2020

Fiz, o coleccionista de medos






Casalderrey, Fina (2009). Fiz, o coleccionista de medos, Ilust. Teresa Lima, Pontevedra: OQO, [44 pp.]. (ISBN: 978-84-9871-207-0).

Descripción del formato: álbum ilustrado de cartoné de Fina Casaderrey, ilustrado por Teresa Lima y publicado por la Editora OQO. En la cubierta podemos observar una representación en forma de dibujo de tres de los miedos que aparecen durante esta historia sobre un fondo azul, mientras también destaca el título en el margen superior. En la contracubierta se aprecia otra representación de uno de los miedos mencionados en el relato. En la portada aparece una grúa levantando el sol y la luna. También aparecen escritos a lo largo de la página los nombres de los autores, así como el título en el margen superior.

Descripción del contenido: En este cuento se narra la historia de Fiz, un niño muy miedoso que, gracias a la ayuda de su abuela, decide guardar algunos de sus miedos en un baúl para sentirse más seguro. A lo largo de la historia, el protagonista le enseñará a tres de sus mejores amigos que es lo que esconde su baúl para que ellos también puedan guardar sus miedos en él. Más tarde, estos niños decidirán abrir el baúl de los miedos, lo cual provoca que los miedos se aterroricen más con ellos y de esta forma ellos acaban riendo. A medida que sus risas se hacen más grandes sus miedos se irán haciendo más y más pequeños. Dentro de esta narración encontraremos páginas llenas de diferentes ilustraciones sobre los miedos y los niños, acompañadas de texto en color negro.

Potencialidades educativas: A partir de este relato podemos trabajar con los niños y niñas los sentimientos relacionados con el miedo y las cosas que nos asustan. Intentando de esta manera hacerles frente riéndonos de las cosas que más nos aterran. 

Recursos educativos:
OQO Filmes-galego (2017). Fiz, o coleccionista de medos. Versión animada recuperada de: https://www.youtube.com/watch?v=a77SG0RhJ54 (consultada el 10/05/20).


As chaves dos soños


Meilán García, Ana (2018). As chaves dos soños, ilust. Silvina Eduardo, Lugo: Entre nubes y cuentos, [42 pp.]. (ISBN: 978-84-697-9671-9). 

Descrición do formato: álbum ilustrado escrito por Ana Meilán. As súas dimensións son de 23x25 cm. Na cuberta atopamos varias casas con árbores ao seu arredor. É de noite e colgadas de fíos vemos estrelas, chaves e a lúa. As letras do título do conto están realizadas con recortes de letras de varias cores. Na contracuberta atopamos as distintas chaves que van formar parte da historia co seu fío azul e a frase: “ e a  túa chave, ¿que soño abre?”. Cando abrimos o conto vemos representado o escritorio de Adele co seu estoxo, cores, e unha libreta co título Abre os teus soños. As distintas ilustracións están realizadas coa técnica da colaxe, na que cada elemento está formado por anacos de cartón, revista, libros, papel… Adele, a protagonista, caracterízase por levar lentes, ter o pelo roxo e medo de ir durmir, polo que decide pedirlle axuda a súa nai.

Descrición do contido: a historia está narrada en primeira persoa pola nena protagonista, quen relata diferentes situacións. Adele é unha nena que ten soños bos e malos, grandes e pequenos. Para evitar as noites de pesadelos a súa nai cóntalle un segredo sobre varias chaves atadas a un fío azul. Entrégallas e con iso solucionaranse os seus medos. Estas chaves abriranlle as portas dun soño diferente cada noite. Cando vaia durmir terá que colocar a chave que elixa debaixo da almofada e cando a súa estrela brille esa chave abriralle a porta a distintas viaxes. Soña cando está no ventre da súa nai que pode voar e se lle parece que vai ter algún pesadelo, coa súa valentía é capaz de pensar noutra cousa diferente. As chaves proporcionaranlle seguridade, tranquilidade e confianza. Adele aprenderá a enfrontarse ao descoñecido, conseguirá relaxarse e ir tranquila a durmir.

Potencialidades: Moitos nenos e nenas teñen o mesmo problema que Adele, non queren ir durmir polo medo a soñar cousas desagradables. Coa lectura deste libro podemos traballar que facer neses momentos, conseguir relaxarnos e poder durmir sen ningunha preocupación. Ao longo do conto atopamos moitos elementos que se traballan habitualmente na aula de Educación Infantil e que poderían servir como exercicio para a atención e a concentración. A maiores, tamén podemos explicarlle a técnica da papiroflexia, creando cousas sinxelas como os paxariños que vemos no libro. Nun dos soños de Adele transportámonos ao inicio da súa vida, cando está no ventre da súa nai. Podemos traballar esta cuestión de maneira que consigan entendela. Tamén hai bastante vocabulario sobre animais e permite tratar a relación e a confianza existente cunha persoa de apego, neste caso a nai de Adele.

Recursos educativos:
[Cuentos en la nube]. (2017, outubro 18). Cuentos infantiles - Las llaves de los sueños [Arquivo de vídeo]. Recuperado de: https://www.youtube.com/watch?v=X_wXJrPOuTk (Consultado o 6/5/20)

Grisela






De Vries, Anke/ Min, Willemien (2001). Grisela. Trad. Arianne Faber/Pilar Martínez. Pontevedra: Kalandraka, [27 pp.]. (ISBN: 978-84-96957-69-5). 

Descripción del formato: Cuento ilustrado de tapa dura de los autores Anke de Vries y Willemien Min, traducido por Arianne Faber y Pilar Martínez y publicado por la editorial Kalandraka. En la cubierta de este libro podemos observar un dibujo de la ratoncita Grisela sobre un fondo blanco, donde aparece pintándose lunares de color rojo mientras se mira a un espejo de forma presumida. En la contracubierta podemos observar a nuestra protagonista pintada con rayas horizontales al lado de un párrafo en el que dice “Grisela se sentía muy triste. Tenía que hacer algo para alegrarse, por eso escogió un bote de pintura…”. En la parte superior también aparecen dos pequeñas mariquitas revoloteando. En la portada también podremos observar a Grisela sujetando un pincel frente a cubos de pintura de diferentes colores, así como el título en letras grandes y el nombre de sus autores en la parte superior de la página.

Descripción del contenido: En este cuento se narra la historia de la ratoncita Grisela quien se encuentra triste por su color de piel, por ello busca sentirse mejor a partir de cambiar su apariencia física pintándose con colores más llamativos y alegres que el suyo para ver si así se siente más feliz. Durante este viaje de lunares, rayas y pinturas de lo más extravagantes nuestra protagonista se irá encontrando con otros animales que se reirán de ella al verla intentando parecerse más a otros animales a través de su nuevo color piel, en vez de continuar con su propio color, el gris. A pesar de todos estos intentos, nuestra protagonista no logra sentirse más feliz, sino todo lo contrario. Todo se resuelve a causa de un baño no planeado por el que pierde los colores de sus pinturas y vuelve a su color original, encontrándose así con otro rantoncito, quien la valorará y querrá compartir aventuras con ella. Sintiéndose así la ratoncita más feliz del mundo.
Dentro de esta narración podemos encontrar imágenes a toda página en colores llamativos acompañados de texto en forma de diálogo entre la protagonista y los demás animales que se va encontrando a lo largo de su aventura, así como múltiples intervenciones del narrador. A lo largo de estas ilustraciones, también podemos observar el cambio de Grisela dependiendo de sus emociones.

Potencialidades: A partir de este relato podemos trabajar con los niños y niñas la importancia de sentirse bien y cómodo con uno mismo o con una misma, además de incidir en el mensaje de que no debemos intentar cambiar como somos para ser más queridos, sino rodearnos de las personas que nos valoren por lo que somos y no por lo que aparentamos. También es importante el no hacer caso de quien se ría de nosotros y hacer caso a quien nos aprecien. 

Recursos educativos: 
La hora del cuento (2018). Grisela. Versión animada recuperada de: https://www.youtube.com/watch?v=LdCM5c4Rcl4 (consultado el 07/05/20).

¿De qué color es un beso?


Bonilla Raya, Rocío (2015). ¿De qué color es un beso?, Alzira: Algar Editorial, [32 pp.]. (ISBN: 978-84-9845-784-1).

Descrición do formato: álbum ilustrado con tapa dura escrito por Rocío Bonilla. As súas dimensións son de 20 x 21cm. Na súa cuberta atopamos a unha nena de pelo liso negro, ollando cara a arriba cun dedo pousado nos seus beizos. Podemos deducir desa posición que está pensativa, tentando buscar unha solución ao problema que se presenta xa no título: ¿De que color es un beso?, cuxa tipografía en letra grosa destaca as palabras “color” e “beso”, escritas en maiúscula, focalizando os dous eixos centrais do conto. O fondo é de cor branca con manchas de pintura de diferentes formas e tamaños, que se relacionan coa imaxe dunha nena rodeada de botes de pinturas con distintos pinceis. A medida que avanzamos en cada páxina as ilustración son da tonalidade da cor que está explorando. Son moi expresivas e describen a variedade de elementos que vai nomeando e as sensacións que estes lle transmiten.

Descrición do contido: a historia está narrada en primeira persoa pola protagonista, unha nena chamada Mónica, que se presenta dicindo que o que máis lle gusta é pintar. Sabe que cor usar para colorear cada cousa, ata que un día se decata de que nunca debuxara un bico debido e non sabe de que cor representalo. Ao longo do conto vai repasando cada cor para ver se son apropiados para definir o que sente ao dar un bico. Vai asociando cada cor a unha emoción, estado de ánimo, obxectos, animais etc. Con cada cor que vai experimentando busca elementos cos que relacionala e aínda que algúns son positivos desbota todas as opcións porque ningunha se asemella ao que a ela lle transmite un bico. Finalmente, pídelle axuda a súa nai, quen lle dá bico e descobre a gran variedade de emocións positivas que sente, o que lle transmite a idea de que un bico pode ser de todas as cores.

Potencialidades: a lectura deste conto fomenta a creatividade e imaxinación dos nenos e nenas. Aprender as distintas cores e que as identifiquen con obxectos pertencentes á súa contorna. Traballar coas emocións, que saiban diferencialas e sexan capaces de identificar como se senten en distintas situacións da súa vida. Ademais de coñecer e asociar as expresións faciais a unha determinada emoción. Ensinarlles que para expresar sentimentos a través do debuxo e a pintura non hai cores establecidas. A maiores, tamén aprenden moito vocabulario, como os diferentes animais, alimentos e obxectos que se nomean. Finalmente, pódese reflexionar sobre a mesma pregunta do título e abordar a creatividade a través da expresión artística.

Recursos:
[A jugar]. (2016, agosto 29) ¿De que color es un beso? Rocío Bonilla Editorial Algar Libro infantil. Cuento infantil [Arquivo de vídeo]. Recuperado de: https://www.youtube.com/watch?v=OGeNIIuSTcY (Consultado o 6/5/20).

¿Onde perdeu Lúa a súa risa?



Sánchez, Miriam (2001) Onde perdeu Lúa a risa? ilust. Federico Fernández, Pontevedra: Kalandraka (ISBN: 978-84-8464-080-6).

Descrición do formato: álbum ilustrado de Miriam nchez con ilustracións de Federico Fernández, de forma cadrada e capas de cartoné. Está composto por 40 páxinas e na cuberta aparecen os dous protagonistas da historia en fronte dunha lúa chea xigante, xunto co título da obra, que adopta a forma circular desta. Na contracuberta atópase un fondo azul coma se estivese pintado con témpera e o logo da editorial na parte inferior esquerda. As ilustracións son a dobre páxina e o texto sitúase en fronte delas. Estas representan paisaxes, persoas e animais de xeito caricaturesco, representando algunhas veces trazos de forma esaxerada. 

Descrición do contido: A historia xira ao redor dunha nena chamada Lúa, que perdeu a súa risa polo que o seu irmán maior decide comezar unha viaxe para atopala. Este vai preguntándolle a todos os animais se saben algo sobre onde se atopa a risa de a, ata que chega a curuxa que lle entrega unha pluma e dille que esa é a ferramenta para que a súa irmá volva rir. 

Potencialidades: a lectura deste álbum ilustrado propicia traballar aspectos como os animais, as onomatopeas e a resolución do enigma da desaparición da risa. Tamén é interesante abordar a relación entre irmáns

Tío Lobo



Ballesteros, Xosé (adapt.) (2000). Tío Lobo, ilust. Roger Olmos, Pontevedra: Kalandraka (ISBN: 84-846-49-113).

TIO LOBO | Cuentos, Poemas y Literatura

Descrición do formato: álbum ilustrado de forma cadrada e cartoné de Xosé Ballesteros, ilustrado por Roger Olmos. Composto por 40 páxinas, na cuberta aparece unha nena que está comendo un doce nunha paisaxe deserta, cunha pequena casa ao lonxe, e o título da obra na parte superior dereita. Na contracuberta aparece a vista superior dunha mesa onde está apoiada unha tixola. As ilustracións son a dobre páxina, de cores escuras, con personaxes realistas e ambientadas en paisaxes da vida cotiá.

Descrición do contido: este álbum ilustrado conta a historia de Carmela, unha nena moi larpeira que lle pide a súa nai que lle faga unhas chulas. Cando a súa nai vai facelas, se de conta de que non ten unha tixola e pídelle a Carmela que vaia ata a casa do Tío Lobo a pedirlle unha. Cando Carmela chega á casa do Tío Lobo, acepta darlle a tixola coa condición de que de volta lle leve unha ducia de chulas, un anaco de pan de millo e un pouco de viño. A nai de Carmela fai as chulas e pídelle a Carmela que devolva o que pediu pero como Carmela é moi larpeira pápase todo polo camiño e decide substituír os alimentos por caca de burro, auga sucia e pedras. No momento que o Tío Lobo proba todo o que trouxo Carmela e anóxase moitísimo, polo que a ameaza con que a vai papar. 

Potencialidades: a lectura deste álbum ilustrado permite traballar a importancia de non actuar de maneira egsta, de cumprir coas nosas obrigas e de non mentir. Tamén aborda a ensinanza a través do medo, que nalgúns aspectos remite cara a outros contos universais como son a Carapuchiña vermella

O señor mago e a folla

Núñez, Toño (1999). O señor mago e a folla, ilust. Suso Cubeiro. A Coruña: Everest (ISBN: 84-403-0904-X)
O señor mago e a folla (Montaña encantada): Amazon.es: Núñez ...
Descrición do formato: álbum ilustrado de cartoné e forma cadrada, composto por 47 páxinas. Na cuberta, atopamos unha paisaxe chea de elementos naturais a cal a poderíamos situar no outono dun bosque; neste atópase ao protagonista da obra levando nas súas mans unha gran folla. Ademais, aparecen distintos tipos de animais que se poderían atopar no bosque: un paxaro, unha araña e una xoaniña. Na contracuberta atópase un pequeno resumo da historia e na parte superior unha imaxe do mesmo paxaro que atopamos na cuberta. As gardas non conteñen ilustracións. No interior, as ilustracións son a dobre páxina e o texto está situado en fronte das imaxes, en letras maiúsculas. 

Descrición do contido: O señor mago e a folla trata dun vello mago chamado Antón que vivía só no monte. Un día, mentres levaba a cabo a súa rutina, atópase cunha folla que fala e decide levala á súa casa para coidala. Cando xa está na súa casa reflexiona sobre a soidade e a súa necesidade de ter a alguén ao seu lado, polo que decide tentar converter a súa folla máxica nunha meniña. Para isto, pinta na folla o rostro dunha nena e métea nunha pequena caixa; á mañá seguinte, na caixa onde deixou a folla había unha cativa. Deste xeito, a liña temática principal da historia é a soidade do mago Antón e o desexo de ter alguén ao seu lado. Por outra parte, nas últimas páxinas do libro están recollidas todas as especies de animais que aparecen no libro, posto que as súas ilustracións aparecen repletas de elementos naturais galegos. 

Potencialidades: a lectura deste álbum ilustrado propicia o tratamento de dous temas principais. En primeiro lugar, a necesidade dos humanos de ter alguén ao noso lado e de non acabar na soidade. En segundo lugar, pódese traballar de xeito significativo a paisaxe natural da contorna galega, tanto no ámbito da paisaxe coma todos os animais que podemos atopar nos nosos bosques. Esta última temática paréceme realmente interesante, xa que considero fundamental que os nenos e nenas tomen contacto coa súa contorna máis próxima, podendo utilizala tamén no ámbito da educación ambiental concienciando a nenos e nenas da necesidade de coidar e conservar os elementos naturais.

luns, 18 de maio de 2020

Martín Gris


Aguirre, Zuriñe (2016), Martín Gris, España: Cb Fun Readers, [36 pp.]. ( ISBN: 978-84-94441-22-6).
Descrición do formato e contido: álbum ilustrado de Zuriñe Aguirre, que mereceu o premio “Cuentos para la igualdad 2013”. Na cuberta presenta o nome da autora, o título e o nome da editorial, acompañados da imaxe dun neno en cor branco e negro cunha árbore de corazóns na súa cabeza. Na contracuberta aparece o código de barras co seu ISBN e o nome da editorial. No lombo aparece o título e nome da autora. Na portada repítense os datos da cuberta.
O protagonista é un neno que perdeu a súa cor por estar triste a causa das súas preocupacións derivadas de non lle gustar aos demais. Imaxinábase que algún día lle podería cambiar algo no seu corpo, como aparecerlle ás de libélula, un nariz de pallaso con lunares… A todas estas preocupacións que o invaden a nai faille comprender que non son problemas, dado que todos somos diferentes e que as súas características son virtudes para as persoas que o queren de verdade.

Potencialidades: a lectura deste álbum permítenos traballar a autoestima, a importancia de quererse a un mesmo e a diversidade, así como outros temas máis secundarios como os medos e inseguridades que poden condicionar as nosas vidas.

Recursos:

La fábrica de los peques. 2020. Hoy Leemos "Martín Gris". - La Fábrica De Los Peques. [online] Obtido de: <http://lafabricadelospeques.com/hoy-leemos-martin-gris/#> [Acceso 1 May 2020].

Laclasedelprofepablo.blogspot.com. 2020. MARTÍN GRIS. [online]Obtido de: <https://laclasedelprofepablo.blogspot.com/2019/10/martin-gris.html> [Acceso 1 May 2020].

Elmer




Mckee, David (1935). Elmer. Trad. Raquel Salagre. Vigo: Edicións Xerais de Galicia, [32 pp.]. (ISBN: 84-8302-149-8).

Descrición do formato: álbum ilustrado de tapa dura do autor David Mckee, traducido por Raquel Salagre e publicado en galego pola editorial Xerais. Na cuberta deste libro podemos observar ao elefante Elmer sobre un fondo de cadros coas mesmas cores cás del e o título en cor negra, na parte superior da páxina. A contracuberta tamén presenta os mesmos cadros de diferentes cores, semellantes á pel do protagonista. Na portada podemos observar un debuxo do colorido elefante Elmer xunto a unha palmeira de cor azul sobre un fondo branco. O marxe superior da páxina amosa o título do libro e o nome do autor en cor negra.

Descrición do contido: neste conto nárrase a historia dun elefante chamado Elmer, que era moi diferente aos da súa manda. Isto é porque o protagonista non era da mesma cor cós demais, senón que estaba cuberto de moitas cores, o que o facía moi especial polo seu aspecto, aínda que tamén era diferente polo seu carácter alegre, capaz de sacarlle un sorriso a todos os demais animais. No transcurso desta historia Elmer escapa mentres pensa no diferente que é, por isto usa amoras para pintarse da cor dos demais elefantes, pero cando volve todos están desanimados e tristes, polo que o protagonista acaba rindo e facendo que os demais rían. Finalmente chega a choiva, que lle limpa a pintura a Elmer e consegue que todo volva á normalidade. A manda, consciente da súa realidade, decide conmemorar unha festa anual na que todos os elefantes se pintarán de maneira colorida coma Elmer, mestres que el o fará de cor gris. 
Ao longo do volume aparecen ilustracións a toda páxina, caracterizadas pola profusión de cores e a representación dos integrantes do hábitat no que vive Elmer, acompañadas de breves textos.

Potencialidades: a lectura deste álbum permítenos traballar con nenos e nenas a importancia da inclusión e a non discriminación, á vez que se fomenta o respecto á diversidade e a aprender os uns dos outros. Tamén podemos destacar a importancia da potenciación da autoestima dende idades temperás, como no caso de Elmer, que pensaba que se rían del, cando en realidade se rían con el pola súa forma de ser e de facer felices aos outros.

Recursos educativos:
Taxi Roberto Varela (2018). Elmer. Versión animada recuperada de: https://www.youtube.com/watch?v=T3u0AoA-E-s (consultado o 02/05/2020)

Actividades relacionadas con Elmer: https://cuentosparacrecer.org/blog/elmer-el-elefante- de-colores-actividades-y-materiales/ (consultado o 02/05/2020)

Ositobaldomero (s.d). Elmer (De mil colores). Canción recuperada de: https://www.youtube.com/watch?v=TpNx3i0WIBM (consultado o 02/05/2020)


domingo, 17 de maio de 2020

Mi amigo extraterrestre

MI AMIGO EXTRATERRESTRE



Bonilla, Rocío. (2017). Mi amigo extraterrestre. Barcelona: Beascoa, [48 pp]. (ISBN: 978-84-488-4783-8)

Descripción del formato y contenido de la obra: álbum ilustrado de cartoné escrito e ilustrado por Rocío Bonilla. En la cubierta podemos ver al protagonista, Tomás, en un columpio, con expresión de desesperación y a su lado a su amigo el extraterrestre, mirándolo atentamente, en un fondo blanco. En la contracubierta aparecen Tomás y el extraterrestre huyendo de una colmena de abejas que los
persiguen, en un fondo naranja. Ambas imágenes forman parte de la propia historia y aparecen en el interior del libro. En cuanto a las guardas iniciales muestran el espacio exterior y al extraterrestre en su nave espacial en una esquina en dirección a la tierra. Por otro lado, en las guardas finales aparece otra vez el espacio, pero esta vez el planeta Tierra no aparece y el extraterrestre sale de espaldas.

El argumento de este cuento, narra la historia de un niño llamado Tomás que recibe la visita de un alumno de intercambio de otro planeta. Este nuevo acompañante al parecer no entiende mucho y le pregunta constantemente el porqué de todo, lo que consigue desesperar por completo a Tomás, a la vez que provoca que él mismo se dé cuenta de que en realidad no tiene una explicación de por qué hace lo que hace en muchos casos. Esto provoca que empiece a plantearse si está bien hacer lo que
hace solo porque lo hagan los demás. Las ilustraciones juegan un papel fundamental en esta historia, pues no solo la acompañan, sino que nos ayudan a comprender el sentido del texto. En la mayoría
de las páginas la imagen ocupa la impar, mientras que el texto aparece en la página par sobre fondo blanco. En otras, la imagen ocupa las dos páginas y el texto aparece en alguna de las esquinas, siempre en segundo plano para recalcar la importancia de las ilustraciones.

Potencialidades educativas: la lectura de esta obra nos permite trabajar muchos valores, no sólo a través de su texto sino también a través de sus ilustraciones, entre las que cabe destacar la imagen del extraterrestre, metáfora de la visión del protagonista sobre su amigo porque no se entienden. Entre estos valores cabe señalar la empatía, la capacidad de autocrítica, la comprensión, el inconformismo, la autoestima, la amistad, la educación emocional, el respeto hacia los demás, el acoso escolar, la socialización y la diversidad.

Recursos:
Cuentos infantiles (2018). Mi amigo extraterrestre. Recuperado de:
https://www.youtube.com/watch?v=NgzN7bMCark (consultado el 15/05/2020).

Walenska (s.f.). Mi amigo extraterrestre, de Rocío Bonilla. Recuperado de:
https://www.mamisybebes.com/2018/05/mi-amigo-extraterrestre-de-rocio-bonilla/
(consultado el 15/05/2020).

El pequeño conejo blanco


EL PEQUEÑO CONEJO BLANCO


Ballesteros, Xosé (2006). El pequeño conejo blanco, ilust. Óscar Villán. Pontevedra: Kalandraka, [32 pp]. (ISBN:978-84-8464-565-8).

Descripción del formato y contenido de la obra: álbum ilustrado de cartoné con texto adaptado de Xosé Ballesteros e ilustraciones de Óscar Villán. En la cubierta podemos ver al pequeño conejo blanco en el ángulo inferior derecho con su mochila colgada de lado para ir a buscar coles y sobre un fondo morado. Por otro lado, en la contracubierta vemos a la hormiga, también en un fondo morado, pero en la esquina superior izquierda y boca abajo. En cuanto a las guardas, las iniciales cuentan con un fondo morado con unas líneas entrelazadas (que simbolizan las orejas del conejo) y las finales con el mismo fondo, pero con unas líneas onduladas que asemejan unas piernas negras muy largas, con unos zapatos al final (que representan a la hormiga).
La historia trata sobre un pequeño conejo blanco que un día salió de su casa para ir a recoger verduras y hacer una sopa, pero al volver a su casa una cabra se había metido dentro y amenazaba con pisarle la cabeza si se le ocurría entrar. El conejo sale corriendo y le va pidiendo ayuda a otros animales que se encuentra, primero un buey, después un perro y luego un gallo, pero todos le niegan su ayuda por miedo. Finalmente se encontró con una hormiga, y ésta sí está dispuesta a ayudarle. Van juntos a la casa y la hormiga se cuela por el hueco de la cerradura, le pica en la barriga a la cabra y ésta sale corriendo. El pequeño conejo blanco consigue volver a su casa gracias a la hormiga y juntos preparan por fin un caldo con las verduras.
A través de las ilustraciones, que se extienden a doble página, vamos conociendo a todos los personajes, que aparecen en un fondo magenta en todas las páginas, en las cuales el pequeño conejo blanco siempre aparece en una esquina mientras que los demás, salvo la hormiga, ocupan toda una página y aun así no se ven enteros, un juego de desproporciones que acentúa la diferencia de tamaño entre el pequeño tamaño del conejo y los demás animales. Y es precisamente la referencia al tamaño el principal mensaje de la obra: no importa el tamaño que tengas o lo duro que parezcas, porque todos le tienen miedo a algo.

Potencialidades: A través de unas ilustraciones llamativas y algunas rimas y repeticiones, que favorecen su comprensión y propician la memorización, este libro nos permite trabajar valores como la amistad, la cooperación, la confianza en uno mismo y a no dejarse llevar por las primeras impresiones, pues la valentía no está relacionada con el tamaño, y a veces es más importante saber usar el ingenio.

Recursos: Diversos vídeos de cuentacuentos en YouTube: