El camaleón Malcarado

López Domínguez, Xan (2015). El camaleón malcarado, ilust. do autor, Zaragoza: Edelvives, (+3 anos), [34 pp.] (ISBN: 978-84-140-0140-0).

Descrición do formato e o contido: atopámonos ante un álbum ilustrado, cun formato de tamaño medio e case cadrado (22,5x20 cm). Tanto a cuberta como a contracuberta anticípannos o contido da obra cunha continuidade dun bonito atardecer. Concretamente na cuberta aparece o protagonista da obra, un camaleón do máis particular, cheo dunha gran variedade de formas e cores, o que mostra estar deseñado cunha grande imaxinación. No referente á contracuberta, ademais da paisaxe hai un resumo conciso sobre a historia. O interior da obra presenta ilustracións atractivas, moi semellantes á que se nos mostra na cuberta, cunha gran variedade de paisaxes, cores terra moi definidas e textos ubicados en distintas zonas das páxinas, nalgúns casos nas pares e noutras nas impares. Estes textos describen a ilustración, que aparece a toda páxina. Ademais, cara ao final da obra os textos retoman palabras que foron citadas nas primeiras páxinas, configurando unha historia circular e que favorece a memorización.

O protagonista da obra é un camaleón Malcarado, rei da camuflaxe, xa que é capaz de mimetizarse con calquera cousa do seu contorno (follas, ramas, flores, froitos…) e sempre intenta superarse. Non obstante, había unha cousa que se lle resistía: camuflarse co atardecer. Pasado un tempo, o camaleón díxolles aos seus amigos que quería coñecer máis mundo, despedíndose deles cun “No me olvidéis” e desaparecendo para sempre. Aínda así, os seus amigos recordábano sempre que vían limóns, montóns de ramas, follas, flores etc. E cando miraban o solpor, por máis que intentaban buscar algún indicio da súa silueta non eran capaces de descubrilo. Para eles estaba claro: o seu compañeiro alcanzou o seu maior reto.

Potencialidades: É unha obra que, baixo a súa aparente sinxeleza, ten un gran transfondo. Permite que as nenas e nenos comecen a ser conscientes da importancia da perseverancia, das cousas ben feitas e da adaptación ao medio, ademais de que iso sempre será apreciado polas persoas que nos rodean e pode ser motivo de deixarlles un bo recordo. Así mesmo, a súa lectura é recomendable para comezar a apreciar as cores, que ao ser tan vivas constitúen un estímulo que capta rapidamente a súa atención, podendo facer interpretacións subxectivas das imaxes que visualizan e tendo por esta e outras razóns unha grande importancia no seu desenvolvemento. Estas cores son ademais unha invitación dirixida a que nenas e nenos xoguen a encontrar o camaleón. En xeral é unha historia magnífica, chea de simbolismo, pois tamén pode interpretarse como unha introdución cara á existencia da morte, que un ser querido nos deixe, permitindo que os nenos/as poidan ir asimilándoo da mellor forma posible. Este é un tema que resulta imprescindible tratar cos cativos/as –sempre adaptándoo á súa idade– ao ser unha etapa ineludible da vida pola que todos pasaremos e que, a pesar da tristura que provoca, temos que aceptalo e quedar cos bos recordos desas persoas.