A avoa adormecida

Parmeggiani, Roberto (2015). A avoa adormecida, ilustr. João Vaz de Carvalho, trad. Xosé Ballesteros, Pontevedra: Kalandraka, [40 pp.]. (ISBN: 978-84-8464-914-4).

Breve descrición do formato e contido: álbum ilustrado de Roberto Parmeggiani e João Vaz de Carvalho, é de formato rectangular (28x19 cm). A súa cuberta presenta a ilustración dunha señora maior con pelo branco que se atopa durmindo cun gran sorriso nos beizos, no seu cabelo aparece escrito o título da obra en letras claras e grandes. Por outra banda, a contracuberta amósanos a imaxe da mesma señora acompañada dun señor con bigote e sombreiro, aparentemente da mesma idade, ambos están en tamaño pequeno rodeados dun círculo, conformando deste xeito, o seu retrato. Tanto a cuberta coma a contracuberta están feitas de cartoné e as súas ilustracións son moi características, xa que semellan ser debuxadas con lapis e están coloreadas con tons neutros. As gardas están debuxadas co mesmo tipo de ilustración, a dobre páxina e amosando diferentes cometas en tons castaños. Xa na portada, atopamos o título escrito a menor tamaño, pero coa mesma caligrafía do comezo, acompañado dunha ilustración de tamaño medio dunha casa botando fume pola cheminea.

No interior pódense ver imaxes a dobre páxina, co texto situado só nunha delas e cunha disposición que lembra á dun poema. A letra non é excesivamente grande. As ilustracións complementan o texto, son sinxelas e dunha grande expresividade. A característica máis significativa é que todas as figuras recordan os garabatos dun neno, ata podemos apreciar uns trazos moi finos como se fosen debuxadas con lapis, procurando o volume mediante o sombreado de liñas. Ademais, só atopamos cores terra e pequenas pinceladas de azul escuro, cuxa textura semella a dunha cera. Incluso a maioría das figuras non chegan a estar coloreadas á perfección, deixando así espazos baleiros que lle aportan máis realismo.

Dende o punto de vista do contido trata o proceso de vellez e morte da avoa dun neno, que é narrado por el mesmo, mostrando sempre o seu punto de vista. Deste xeito, a obra remata de forma relativamente pechada, coa visión que ten dela nun futuro. No fin, podemos observar unha ilustración moi representativa a dobre páxina que mostra o neno no interior do seu fogar ollando a través da fiestra o ceo, cunha expresión de tristeza. Toda a historia propicia dous niveis de lectura, xa que por un lado desenvolve a empatía coas persoas maiores e á vez, trata a morte dun xeito frontal dende o amor e cariño que un neno pode ter cara á súa avoa. O narrador adopta a perspectiva dunha testemuña, posto que o neno conta a historia da avoa como acompañante, pero non como protagonista e sempre dende as súas vivencias.

Con respecto á arquitectura textual, o conto está cargado de metáforas e toques de humor, pero utilizando sempre unha linguaxe clara. Destaca a repetición, sobre todo no comezo da historia, e a ausencia de diálogo. Salienta a capacidade para transmitir sensación de tranquilidade e emotividade, o que axuda a que o lectorado se identifique co conto, tanto por amosar vivencias do día a día, coma polas lembranzas, as referencias simbólicas e a expresividade dos rostros. Este é un conto traducido orixinalmente do portugués.

Potencialidades:

A lectura desta obra aborda un tema considerado durante moito tempo tabú na literatura para os máis novos, como é a morte. Dende o inicio da obra, nenos/as poden sentirse identificados co narrador e a historia, que sempre mantén un ton moi tranquilizador. Ademais, invítanos a imaxinar e viaxar ao longo da súa propia mente. Outro punto a destacar é a variedade de temas que se poden tratar con el, dunha forma directa trabállase a aprendizaxe interxeracional e os temas tabú, pero indirectamente trabállase a repetición, as cancións, o simbolismo e incluso, a figura de Don Quixote, xa que a ilustración do namorado da avoa recorda en gran medida a este gran personaxe da historia da literatura.

Recursos educativos:

Brabádegos (28 de xaneiro de 2015). A avoa adormecida [Blog post]. Recuperado de: http://brabadegos.blogspot.com/search?q=a+avoa+adormecida (Consultado o 23/03/2020)

Corujo, L. (4 de maio de 2018). Rosa, Lucas e A avoa adormecida. [Blog post] Recuperado de : http://infantilamaia3.blogspot.com/2018/05/rosa-lucas-e-avoa-adormecida.html (Consultado o 23/03/2020)

Trafegandoronseis. (31 de xaneiro de 2015). A avoa adormecida [Blog post] . Recuperado de https://trafegandoronseis.blogspot.com/2015/01/a-avoa-adormecida.html (Consultado o 23/03/2020)

BIBLIOPAZOS (10 de decembro 2016). A avoa adormecida [Blog post]. Recuperado de https://bibliopazos.blogspot.com/2016_12_04_archive.html (Consultado o 23/03/2020)

Rodríguez, R.N. (28 de xaneiro de 2015). A avoa adormecida, de Roberto Parmeggiani [Blog post]. Recuperado de https://cadernodacritica.wordpress.com/2015/01/28/a-avoa-adormecida-de-roberto-parmeggiani/ (Consultado o 23/03/2020)